Η παρούσα ανάρτηση περιέχει κώδικες που μπορούν να χρησιμοποιθούν σε άλλες αναρτήσεις.

ΔΟΚΙΜΑΣΤΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

____________________________________________

ΣΙΣ – ΣΣΑΣ (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ)

Αγαμανώλης Δημήτριος, ΣΙΣ 1956/ΑΜ513
Βαζαίος Λάμπρος, ΣΙΣ 1959/ΑΜ0647
Βακάλης Νικόλαος, ΣΙΣ 1962/ΑΜ775
Βασιλάκης, Μ. Σοφοκλής, ΣΙΣ 1954/ΑΜ410
Βασιλούδης Ιωάννης, ΣΙΣ 1961/ΑΜ742
Βολανάκης Ιωάννης, ΣΙΣ 1956/ΑΜ 311 καθηγητής ΗΠΑ
Βρίτσιος Αριστοτέλης, Τρύφωνα, ΣΙΣ 1947Β/ΑΜ 99. Καθηγητής ΑΠΘ
Βυσούλης Λάμπρος, ΣΙΣ 1949/ΑΜ171 – Υφηγητής
Γερμάνης Ιωάννης, ΣΙΣ 1953/ΑΜ351
Γκουρτσογιάννης Νικόλαος, ΣΙΣ 1961/ΑΜ740
Δαδούκης Δημοσθένης, ΣΙΣ 1950/ΑΜ220
Δασκαλόπουλος Ε. Γεώργιος, ΣΙΣ 1967/ΑΜ 975, Καθηγητής Πνευμονολογίας Παν. Ιωαννίνων.
Δεστούνης Φ. Νικόλαος, ΣΙΣ 1947Β/ΑΜ 59. Καθηγητής ψυχιατρικής του Παν. Αθηνών.
Δόσιος Θεοδόσιος, ΣΙΣ 1957/ΑΜ564
Εμμανουηλίδης Αναστάσιος, ΣΙΣ 1958/ΑΜ615 – Καθηγητής ΕΚΠΑ
Κονκουρής Λέανδρος, ΣΙΣ 1948/ΑΜ124 – Καθηγητής Παθολογίας ΑΠΘ
Κουκλάκης Γεώργιος, ΣΣΑΣ 1977
Κουλούρης Σπυρίδων, ΣΙΣ 1954/ΑΜ356 – Καθηγητής ΗΠΑ νευροχειρουργός.
Κουσκούκης Κωνσταντίνος, ΣΙΣ 1964/831
Κωστής Ιωάννης, ΣΙΣ 1954/406.
Μάνθος Αναστάσιος, ΣΙΣ 1965/ΑΜ0882
Μανιάτης Αντώνιος, ΣΙΣ 1961/ΑΜ730
Μπουντούλας Χαρίσιος, ΣΙΣ 1953/ΑΜ383
Μπούρος Δημοσθένης, ΣΙΣ 1969/ΑΜ
Μηνάς Αρίστιππος, ΣΙΣ 1955/ΑΜ468
Μηνόπουλος Γεώργιος, ΣΙΣ 1958/ΑΜ061
Μοίρας Ι. Κωνσταντίνου. ΣΙΣ 1922
Μυλωνάς Αργύριος, ΣΙΣ 1961/ΑΜ722
Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος, Θωρακοχειρουργός επ.καθ, ΕΚΠΑ
Παπαευαγγέλου Γεώργιος, ΣΙΣ 1949/ΑΝ205
Παπάζογλου Ορθόδοξος, ΣΙΣ 1948/ΑΜ148
Παπαναστασίου Ιωάννης, 1962/ΑΜ755
Παράσχος Ανδρέας, ΣΙΣ 1950/ΑΜ235
Πέρπερας Αντώνιος, ΣΙΣ 1957/ΑΜ580
Ποτούπνης Μιχαήλ, ΣΣΑΣ 1982
Ραϊδης Χρήστος, ΣΙΣ 1960/ΑΜ679
Ράντσιος Απόστολος, ΣΙΣ 1956/ΑΜ550
Ροκκάς Θεόδωρος, ΣΣΑΣ 1971
Σταθάκης Νικόλαος, ΣΙΣ 1959/ΑΜ663
Σταθόπουλος Ευστάθιος, ΣΙΣ 1964/ΑΜ833
Συμεωνίδης Παναγιώτης ΣΙΣ 1947Β/ΑΜ0040
Σφακιανάκης Γεώργιος, ΣΙΣ 1956/ΑΜ512
Τριγωνίδης Γεώργιος, ΣΙΣ 1948/ΑΜ151

ΒΙΚΕΛΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ (1899–1978)

Ο Ιδρυτής της Κτηνιατρικής Σχολής

Πηγή : Λυσίμαχος Γ. Παπάζογλου κτηνίατρος, PhD, MRCVS κ.α

Ο Ιωάννης Βικελίδης (1899–1978) ήταν διακεκριμένος επιστήμονας στον τομέα της κτηνιατρικής και υπήρξε από τις σημαντικότερες προσωπικότητες στην ανάπτυξη της Κτηνιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).

H έλευση της εκμοντερνισμένης κτηνιατρικής χειρουργικής στην Ελλάδα αποδίδεται στον καθηγητή Ιωάννη Βικελίδη (1899-1978) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Εικόνα 1). Ο καθηγητής Βικελίδης, απόφοιτος του πανεπιστημίου του Αλφόρ της Γαλλίας (1919-1923), έγινε ο πρώτος καθηγητής και ιδρυτής του τμήματος κτηνιατρικής χειρουργικής στην ηλικία των 52 ετών, στη νεοϊδρυθείσα τότε Κτηνιατρική Σχολή της Θεσσαλονίκης, στην Ελλάδα το 1951 (Georgakis 2002).

Ο καθηγητής Βικελίδης οργάνωσε και ανέπτυξε τη χειρουργική κλινική από την αρχή (Georgakis 2002). Το 1955 και 1956 ο Βικελίδης εκπόνησε τα πρώτα τρία εγχειρίδια κτηνιατρικής χειρουργικής στην Ελληνική γλώσσα (Εικόνα). Το 1958 δημοσίευσε την πρώτη ελληνική εργασία κτηνιατρικής ορθοπεδικής που αναφερόταν στη χειρουργική σταθεροποίηση καταγμάτων στα ζώα συντροφιάς (Vikelidis 1958). Δύο έτη αργότερα δημοσίευσε άλλη μία μονογραφία που αναφερόταν στη θεραπεία των καταγμάτων στα παραγωγικά ζώα (Vikelidis 1960). Το 1964 το ενδιαφέρον του για την ουρολιθίαση οδήγησε σε μια δημοσίευση τριών περιστατικών σε σκύλους με λίθους στην ουροδόχο κύστη και στην ουρήθρα (Vikelidis 1964).

Επιστροφή σε αρχικό κατάλογο

ΚΡΕΜΜΥΔΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ

Κρεμμύδας Βασίλειος του Νικολάου. Γεννήθηκε το 1910 στην Τρίπολη και τελείωσε με άριστα το δεύτερο Γυμνάσιο της πόλης.

Εισήχθη στην ΣΙΣ Αθηνών το 1929, αποφοιτήσας στις 27 Ιουνίου 1934, με ΑΣΜ 18339. Τελείωσε την Ιατρικὴ του ΕΚΠΑ με άριστα.

Υπήρξε αρχηγός της ΣΙΣ. Ανήλθε τις βαθμίδες της Ιεραρχίας μέχρι του βαθμού του Αρχιάτρου. Αποστρατεύθηκε μετά από αίτησή του το 1952. Τον επανάφεραν στις τάξεις του Στρατού σαν έφεδρο εκ μονίμων, όπου παρέμεινε επὶ 12 έτη. Προήχθη στον βαθμό του Γενικού Αρχιάτρου. Ειδικεύτηκε στην Τραυματιολογία και Ορθοπεδική. Έλαβε μέρος στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο 1940-1941.Τότε σαν υπίατρος στο ΙΙβ ορεινὸ χειρουργείο μετέχοντας στις επιχειρήσεις στο μέτωπο της Πρεμετής. Σχετικὰ με την δράση του σαν χειρουργός αντιμετώπισε 4.018 τραυματίες και προέβη σε χειρουργικό καθαρισμὸ 562 τραυματιών με άριστα αποτελέσματα.

Υπήρξε από τους πρωτεργάτες της δημιουργίας μετά τον πόλεμο μαζί με τον Ιωάννη Κυριακὸ του ΝΙΜΤΣ. Συμμετέσχε και στον Εμφύλιο 1946-1949. Το 1947 μετεκπαιδεύτηκε στην Αγγλία και το 1963 στις ΗΠΑ. Διετέλεσε Διευθυντής της Ορθοπεδικής Κλινικής στο 430 ΓΣΝ. Συνέγραψε πολλές εργασίες σχετικές με το γνωσιακό του αντικείμενο και ανακηρύχθηκε από τους πρώτους Υφηγητής στην έδρα της ορθοπεδικής του ΕΚΠΑ το 1958. Υπηρέτησε ως Διευθυντής Χειρουργικής κλινικής Στρατιωτικών Νοσοκομείων, μάλιστα του 430 ΓΣΝ το διάστημα 1962-1964.

Μετά την αποχώρησή του από τον Στρατό από το 1965 μέχρι το 1975 υπήρξε Διευθυντής της Δ ́ Τραυματολογικής και Ορθοπεδικής Κλινικής του ΚΑΤ. Το χειρουργικό του έργο υπήρξε επιβλητικό. Ενήργησε πάνω από 20.000 χειρουργικές επεμβάσεις όλων των ανθρωπίνων οργάνων. Υπήρξε πραγματικά γενικός χειρουργός. Συνέγραψε 271 επιστημονικές εργασίες και συνέβαλε στην εκπόνηση πολλών ιατρικών διατριβών. Το 1981 ονομάστηκε επίκουρος καθηγητής της χειρουργικής του ΕΚΠΑ. Διετέλεσε το 1971 πρόεδρος της Ελληνικής Χειρουργικής Εταιρείας.

Ανέπτυξε μεγάλη κοινωνική δράση ιδίως κατά την διάρκεια του Κυπριακού αγώνα. Χειρούργησε από το 1956 στο 430 ΓΣΝ και το ΚΑΤ 99 τραυματίες της ΕΟΚΑ, γεγονός για το οποίο τιμήθηκε με εύφημο μνεία από τον αρχηγό της ΕΟΚΑ Γρίβα-Διγενή. Υπήρξε παράδειγμα Στρατιωτικού Γιατρού, συμβάλλοντας πολλαπλώς στην ενίσχυση της μυθικής πραγματικότητας.

Πηγή : Μυθική Πραγματικότητα Δ. Μπούκη – Κ. Κυριακόπουλου

Επιστροφή σε αρχικό κατάλογο

ΜΕΡΜΗΓΚΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

Γεννήθηκε στον Κάμπο Οιτύλου το 1874. Φοίτησε στο ΕΚΠΑ, απ’ όπου έλαβε το πτυχίο της Ιατρικής στα 1894- 1895, με βαθμό άριστα. Κατατάχθηκε στον Ελληνικό Στρατό στα 1896, με αριθμό μητρώου τον 4507. Ακολούθησε μία εκπληκτική πορεία ως επιστήμων Ιατρός. άνθρωπος και Στρατιωτικός Ιατρός.

Το 1896, διορίζεται Στρατιωτικός Ιατρός. ΦΕΚ 22/8/1896. Υπηρετεί ως ανθυπίατρος στην 1η Ταξιαρχία Πεζικού υπό τον Συνταγματάρχη I. Δημόπουλο, συμμετέχοντας στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897. Συμμετείχε ενεργά ως στρατιωτικός ιατρός στον ατυχή ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 και όπως αναφέρει ο Γεώργιος Πουρναρόπουλος, «…Επολέμησε εις την πρώτη γραμμὴ κατὰ τον Ελληνοτουρκικὸ πόλεμο του 1897. Τότε επροτάθη η επ’ανδραγαθίᾳ προαγωγή του, διότι εις το μέσον του εχθρικού πυρὸς παρέμεινε πιστὸς εις το καθήκον και γενναίος κατὰ το φρόνημα, επιδένων μόνος τα τραύματα των Ελλήνων πολεμιστών….»

Το 1900, κερδίζει υποτροφία και πηγαίνει στο Βερολίνο για μετεκπαίδευση στην «Χειρουργική στις Στρατιωτικές Υγειονομικές Υπηρεσίας». Επιστρέφει στην Αθήνα. Ιδρύει τον σταθμό Α’ βοηθειών στον περίβολο της Βουλής. 1903-1904: Χειρουργός στο ιδιωτικό επάγγελμα στη Λάρισα. Το 1905 τοποθετείται χειρουργός στο Α΄ Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών. Στα 1905-1910, εκδίδει πολλές διατριβές μέσα από τα περιστατικά του Α΄Στρατιωτικού Νοσοκομείου. Από την πείρα που απόκτησε με την συμμετοχή του στους πολέμους δημοσιεύει, διατριβές στο Deutchemilitatärische Zeitung. Στο χρονικό διάστημα 1903-1904, κατά την παραμονή του στην Λάρισα, έγραψε διατριβή, την οποία υποστήριξε στην Ιατρική Αθηνών το έτος 1905 ως διατριβή επί υφηγεσία με τίτλο «Ἡ χειρουργικὴ ἐν ταῖς ἐπαρχίαις»

Το 1912 συμμετέχει στους Βαλκανικούς πολέμους ως έφεδρος εκ Μονίμων, με τον βαθμό του Λοχαγού. Προάγεται σε επίατρο και παρασημοφορείται με τον Αργυρό Σταυρό των Ιπποτών το 1914. Το 1915, προβιβάζεται «ἐπὶ στρατιωτικῇ ἀρετῇ» σε Επίατρο και γίνεται Θεράπων ιατρός του Βασιλέως Κωνσταντίνου. Ανακηρύσσεται σε τακτικό μέλος της Φιλοδασικής Εταιρείας και εκλέγεται Τακτικός Καθηγητής της Χειρουργικής με το ΦΕΚ της 31/8/1915. Στα 1915-1925, εκδίδει σε 4 εκδόσεις την Γενική Χειρουργική Παθολογία και «το Επιστημονικό και ποιητικό έργο του Α. Αναγνωστάκη»

Παραιτήθηκε από την ενεργό στρατιωτική υπηρεσία και διορίστηκε έκτακτος καθηγητής της Χειρουργικής Κλινικής του Εθνικού Πανεπιστημίου το 1915 και τακτικός καθηγητής της Εγχειρητικής και Τοπογραφικής Ανατομικής το 1922. Το 1935 έγινε καθηγητής της Χειρουργικής Κλινικής. Συνέγραψε αρκετές επιστημονικές εργασίες σχετικά με τη χειρουργική.

Ασχολήθηκε με την πολιτική και έγινε βουλευτής Λακωνίας το 1911, γερουσιαστής εκ μέρους του Πανεπιστημίου, της Ακαδημίας και των ανωτάτων σχολών το 1932. Εκλέχτηκε μέλος της Γερμανικής Ακαδημίας του Μονάχου το 1936 και πρόεδρος της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών (1923 – 1935). Διετέλεσε διορισμένος από τους Γερμανούς Δήμαρχος Αθηναίων από τον Ιούνιο έως την 1η Αυγούστου 1941. Παραιτήθηκε όταν αντιλήφθηκε πως ήταν ανέφικτη η σωστή δράση του ως δήμαρχος.

Απεβίωσε στην Αθήνα το 1942.

Πηγές :

Μυθική Πραγματικότητα Δ. Μπούκη, Κ. Κυριακόπουλου
Wikipedia

Επιστροφή σε αρχικό Κατάλογο

ΖΩΓΡΑΦΙΔΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ

Γεώργιος Γκόνης, Υποστράτηγος (ΥΙ), Χειρουργός
Από την παρουσίαση του βιβλίου του Α. Διαμαντή–Λ. Βλαδίμηρου

Ο Στέφανος Ζωγραφίδης γεννήθηκε στην Μιτζέλα ή αλλιώς Αμαλιάπολη του Αλμυρού Μαγνησίας το 1878. Ο Ιατροφιλόσοφος πατέρας του εγκαταστάθηκε, με την οικογένειά του, στα Πριγκιποννήσια, στη Χάλκη, σε θέσεις ευθύνης, στην διάσημη Σχολή της. Εκεί, ο μικρός Στέφανος, είχε την ευκαιρία να τύχη βασικής εκπαίδευσης και παιδείας υψηλού επιπέδου, με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό την πολυγλωσσία. Δηλαδή, αντικειμενικά τεκμαίρεται ότι, τόσο από το οικογενειακό όσο και από το σχολικό περιβάλλον, εκτός από τις γνώσεις και τις γλώσσες, είχε τις προϋποθέσεις και τα ερεθίσματα για να παγιώσει αρχές και αξίες που θα τον βοηθούσαν στη διαμόρφωση ακέραιου χαρακτήρα και προσωπικότητας. Αναμενόμενο επακόλουθο η ανάδειξη όλων των εγγενών πνευματικών του χαρισμάτων.

Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών και ανακηρύχθηκε αριστούχος διδάκτωρ το 1899, δυο χρόνια μετά τον ατυχή Ελληνοτουρκικό πόλεμο του ‘97. Τότε, η εφημερίδα «Φωνή του Λαού», του Βόλου, της ιδιαίτερης πατρίδας του, έγραψε: «Εν τω προσώπω του κ. Ζωγραφίδη η επιστήμη του Ασκληπιού, αποκτά μύστην τέλειον πολλά υπέρ ταύτης υποσχόμενον…»

Πράγματι, ο Ζωγραφίδης ανεδείχθει άξιος μύστης και θεράπων της Ιατρικής επιστήμης. Το γεγονός ότι παρά το βραχύ του βίου του, πέθανε σε ηλικία 29 ετών, άφησε τέτοιο ανθρώπινο και επιστημονικό αποτύπωμα, που να αξίζει διερεύνησης και σχολιασμού σήμερα, μετά από 120 έτη, μαρτυρά το μέγεθος της χαρισματικής του προσωπικότητας.

Δύο χρόνια μετά την λήψη του πτυχίου του, κατετάγη στο Βασιλικό Πολεμικό Ναυτικό, το 1901, ως Ανθυπίατρος. Η ναυτοσύνη του και το βαθύτατο αίσθημα ευθύνης τον οδήγησαν, πολύ νωρίς, στην σύνταξη εγχειριδίου περί «Ναυτικής Υγιεινής και συναφών ζητημάτων», που εκδόθηκε από το Υπουργείο Ναυτικών. Για την συγγραφή του εγχειριδίου στηρίχθηκε σε εκείνο του Γαλλικού Ναυτικού, του Αρχιάτρου Ζυλ Ροσάρ. (Jules Rochard). Προσέθεσε όμως τα σημαντικά κεφάλαια για την Νόσο των Δυτών, τον τρόπο απολύμανσης των πλοίων και τα μέτρα προστασίας από νόσους των θερμών χωρών. Επίσης προσέθεσε σημειώσεις για τα πλωτά νοσοκομεία και την λειτουργία της υγειονομικής υπηρεσίας σε περίοδο πολέμου. Το βιβλίο αυτό δεν υστερούσε σε σύγκριση με το αντίστοιχο του οργανωμένου και πανίσχυρου Βρετανικού Ναυτικού. Στην βιβλιοκριτική της εποχής διαβάζουμε «…το έργον πληροί μέγα κενόν υφιστάμενον εν τη χώρα ημών και έσται πολύτιμον εις τε το ημέτερον πολεμικόν ναυτικόν ως και εν γένει εις τους ναυτιλλομένους δι’ όπερ πολλών επαίνων άξιος εστίν ο φιλοπονώτατος συγγραφεύς».

Είναι φανερό ότι με την κατάταξή του στο Ναυτικό, αντιλαμβανόμενος την ευθύνη της αποστολής του, και με υψηλό αίσθημα καθήκοντος, εργάσθηκε πέρα και πάνω από το αναμενόμενο για έναν αρχάριο γιατρό και νεαρό αξιωματικό.

Συμμετείχε στις αποστολές υποστήριξης των Ελλήνων σπογγαλιέων, με το πλοίο «Κρήτη», στα παράλια της Αφρικής, όπου λειτουργούσε και πρόσκαιρο νοσοκομείο. Η διετής και πλέον συμμετοχή του ήταν ουσιώδης στην φροντίδα των δυτών. Θαυμαστή όμως απεδείχθη και η ιατρική επιστημονική διερεύνηση και κατανόηση της Νόσου των Δυτών.

Έτσι, το 1906, στο 5 ο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο, παρουσίασε εργασία με τίτλο «Συμβολή εις το ζήτημα της λεγομένης Νόσου των Δυτών».

Μέσα από κλινικές παρατηρήσεις σε νοσούντες, μέσα από νεκροτομικά ευρήματα και μέσα από ιστολογικά παρασκευάσματα νωτιαίου μυελού θανόντων, κατέληγε σε ουσιώδη και πρακτικά συμπεράσματα.

Η χορήγηση οξυγόνου δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα.
Η βραδεία και σταδιακή αποσυμπίεση είναι ο τρόπος πρόληψης της νόσου.

Οι σχετικές μελέτες του δημοσιεύθηκαν σε έγκριτα Γαλλικά και Αγγλικά Ιατρικά περιοδικά και έτυχαν διεθνούς αποδοχής και αναγνώρισης. Στις μελέτες αυτές υπήρξαν διαχρονικές αναφορές από πολλούς ερευνητές. ( citations)
Είναι φανερό ότι ο νεαρός Ζωγραφίδης έβαζε τις πρώτες βάσεις για την ανάπτυξη της ειδικότητας της Υπερβαρικής και Καταδυτικής Ιατρικής στη Χώρα μας. Ακόμη και σήμερα, μεγάλα Κέντρα Υπερβαρικής και Καταδυτικής Ιατρικής, όπως εκείνο στο San Diego, αναφέρονται με θαυμασμό στις πρωτοποριακές παρατηρήσεις και μελέτες του.

Εδώ θα πρέπει να παρατηρήσουμε ότι το ερέθισμα, η ευκαιρία, δόθηκε-προέκυψε στον Ζωγραφίδη για να ασχοληθεί με το θέμα της νόσου των δυτών, επειδή το τότε Πολεμικό Ναυτικό μετέβαινε στα βόρεια παράλια της Αφρικής, για να προστατεύσει και να συνδράμει ποικιλοτρόπως τους Έλληνες σπογγαλιείς. Φανταστείτε, η πρόσφατα ηττημένη Ελλάς παρείχε προστασία στους Έλληνες σπογγαλιείς από τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου που ήταν ακόμη υπό τον Οθωμανικό ζυγό. Δηλωτικό του αδάμαστου ελληνικού πνεύματος και της ναυτικής αλληλεγγύης.

Το ανήσυχο και ερευνητικό πνεύμα του Ζωγραφίδη, βοηθούμενο από την γλωσσομάθειά του, τον έφερε αρκετές φορές στο Βρετανικό Ναυτικό Νοσοκομείο της Μάλτας. Αντικείμενο μελέτης οι νοσούντες από τον πυρετό της Μεσογείου. Έτσι, το 1903 και 1904 στο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο, έκανε ανακοινώσεις για το πυρετό της Μάλτας οι οποίες και δημοσιεύθηκαν σε έγκριτο Γαλλικό Ιατρικό περιοδικό. Τελικά, όπως όλοι γνωρίζουμε, για την νόσο από το βακτήριο της Βρουκέλλας, επεκράτησε ο όρος Μελιταίος Πυρετός, από το όνομα της αρχαίας πόλης Μελίτη της Μάλτας.

Επίσης ο Ζωγραφίδης, ως ειδικός γραμματέας του «Συλλόγου Περιστολής Ελωδών Νόσων», υπό τον Καθηγητή και πρώην Στρατιωτικό Ιατρό Κωνσταντίνο Σάββα, μετέφρασε το έργο: “Προφύλαξις από των ελωδών πυρετών δια της καταστροφής των κωνώπων» του νομπελίστα Σκωτσέζου καθηγητή Sir Ronald Ross. Η εκστρατεία ενημέρωσης, συνοδευόμενη με την διανομή του βιβλίου, αποτέλεσε σημαντικό βήμα για την καταπολέμηση της ελονοσίας στη χώρα μας. Βέβαια ο Ζωγραφίδης δεν ήταν μόνον πρωτοπόρος για την Νόσο των Δυτών και για τον Μελιταίο Πυρετό. Η πολύπλευρη προσωπικότητά του και η γλωσσομάθειά του εκδηλώθηκαν ποικιλοτρόπως με στόχο την Ιατρική πρόοδο και κοινωνική διαφώτιση και αναβάθμιση. Δεν είναι τυχαία η θαρραλέα και μπροστά από την εποχή του παραίνεση-προσταγή: «κυρίαι και κύριοι, μορφώσατε την γυναίκα, όσον μορφώνετε και τον άνδρα»!

Από τα φοιτητικά χρόνια αρθρογραφούσε στην Φωνή του Λαού, της Μαγνησίας με αισθητικά δοκίμια και χρονογραφήματα. Υπήρξε λάτρης των εικαστικών και της αισθητικής καθώς και οπαδός της φιλοσοφίας και της ψυχολογίας. Οι θέσεις του για την ανάγκη ύπαρξης «Λαϊκής Πινακοθήκης» και οι σχολιασμοί
του για «το γυμνόν εν τη τέχνη», μαρτυρούν το πόσο μπροστά από την εποχή του, σκεπτόταν και ενεργούσε.
Πριν την κατάταξή το στο ναυτικό δημοσίευσε μελέτη με τίτλο «Φυσιογνωμία και Φυσιογνωμική», για την οποία ο εκδότης του περιοδικού Ιατρική Πρόοδος, σχολίασε: «μονογραφία αξιανάγνωστος, γεγραμμένη με ικανήν χαριτολογίαν όσον και επιστημονικό πνεύμα….».

Υπήρξε βασικός συνεργάτης και συντάκτης του 15νθημέρου περιοδικού «Ιατρικός Μηνύτωρ», με κύρια θέματα Στρατιωτική και Ναυτική Ιατρική.

Η γλωσσομάθεια του και ο ζήλος του τον οδήγησαν σε μεταφράσεις σπουδαίων ξένων συγγραμμάτων, εμπλουτίζοντας το περιεχόμενο τους με δικές του εύστοχες παρατηρήσεις – προσθήκες.

«Tα κατά συνθήκη ψεύδη του καθ’ ημάς πολιτισμού» του διάσημου, εβραϊκής καταγωγής, Αυστριακού γιατρού – κοινωνιολόγου, Νορντάου (Nordau), ήταν από τις πρώτες εμβληματικές του μεταφράσεις. Στο σημαντικό αυτό έργο, του οποίου υπήρξαν πολλές επανεκδόσεις, θίγονται πολλά κοινωνικά και ιατρικά θέματα. Αναγνωρίζεται ο ρόλος της κληρονομικότητας και αναζητείται η ευγονική. Για τον ελληνικό λαό, ο Νορντάου σχολιάζει: «έχει υπέρ αυτού το δαιμόνιον, τα δίκαια και την αμάραντον ζωτικότητα».

Σημαντική ήταν και η μετάφραση από τα Γαλλικά της μονογραφίας του Νικολάου Καλλικούνη, περί «ορροθεραπίας». Πολλά ήλπισαν οι τότε ιατροί, και ο Ζωγραφίδης μαζί, στην εφαρμογή της ορροθεραπείας. Μην ξεχνάμε ότι τότε δεν υπήρχαν αντιβιοτικά. Εκείνο που σίγουρα έμεινε, από εκείνες τις έρευνες, ήταν η κατανόηση ότι υπάρχουν τοξίνες, αντιγόνα, αντιτοξίνες, αντισώματα, και αυτοκυτταροτοξίνες, αυτοαντισώματα, που κυκλοφορούν στον ορό, καθώς και ότι υπάρχει ανάμνηση νόσησης. Αυτό που ονομάσθηκε αργότερα, ανοσολογική μνήμη.

Ιδιαίτερα σημαντική ήταν και η μετάφραση του βιβλίου: «Ιατρού εξομολογήσεις. Λάθη και απροσεξίαι των ιατρών» του Ρώσου αντικαθεστωτικού Ιατρού Βερεσάιεφ, το οποίο βέβαια μεταφράστηκε και σε πολλές άλλες γλώσσες, με ποικιλότροπες επιδράσεις.

Η μετάφραση του βιβλίου, 400 σελίδων, του Γερμανού Ιατρού Λέσσερ για τα αφροδίσια νοσήματα ήταν, για τότε, πρακτική αναγκαιότητα. Μην ξεχνάμε επίσης ότι στις αρχές του 20 ου αιώνα υπήρξε
μεγάλο ενδιαφέρον και άνθιση στους τομείς της νευρολογίας, της ψυχιατρικής και ψυχολογίας. Ο Ζωγραφίδης δεν θα μπορούσε να υστερήσει. Έχοντας μελετήσει το έργο του Γερμανού καθηγητή Έρμπ, και όχι μόνον αυτό, προχώρησε το 1902 στην έκδοση του βιβλίου «Υγιεινή των Νεύρων και των Ψυχικών λειτουργιών». Το βιβλίο αυτό, που προλόγισε ο ίδιος ο Γερμανός καθηγητής, αποτελεί αξιόλογο ιατρική, κοινωνιολογική και ανθρωπολογική μελέτη, εστιάζοντας τόσο στις κληρονομικές όσο και στις περιβαλλοντολογικές παραμέτρους.

Όλα τα παραπάνω, και όχι μόνον αυτά, πρωτότυπα και σημαντικά, τα έκανε σε μόλις οκτώ χρόνια Ιατρικής δράσης, με τις δυσκολίες και τα πενιχρά μέσα εκείνης της εποχής. Είναι εντυπωσιακό ότι στο βιβλίο για το οποίο μιλάμε, παρατίθεται κατάλογος της επίσημης εργογραφίας του Στέφανου Ζωγραφίδη, που όπως θα δείτε, φθάνει στον αριθμό 81.

Δυστυχώς, ο λαμπρός αυτός Ιατρός του Ναυτικού, με το ανήσυχο, άοκνο, δημιουργικό πνεύμα προσφοράς και επιστημονικής αναζήτησης, έφυγε νωρίς. Το 1907, σε ηλικία 29 ετών, πέθανε στην Ρώμη, καθ΄οδόν προς την Ελλάδα, ύστερα από την συμμετοχή του στο Διεθνές Συνέδριο Φυσιολογίας στη Χαϊδελβέργη. Στη Γερμανία είχε μεταβεί με έξοδα της κυβέρνησης. Μίλησε στα Γερμανικά, για την νόσο των δυτών και με τίτλο «περί του αέρος εις το αίμα». Αιτία θανάτου: Ο τοπικός τύπος του Βόλου έγραψε:

«Τηλεγραφούν εκ Ρώμης ότι απεβίωσεν εκεί ο υπίατρος του Βασιλικού Ναυτικού μας Στέφανος Ζωγραφίδης καταγόμενος εκ Νέας Μιτζέλης, όστις προσεβλήθη εκ μελιταίου πυρετού, απολήξαντος εις φυματιώδη κατάστασιν». Είναι φανερό και ειρωνεία της τύχης ότι ο σπουδαίος αυτός γιατρός, υπήρξε θύμα της νόσου που προσπάθησε να κατανοήσει και να θεραπεύσει!

Τελειώνοντας, και για να έλθουμε πιο κοντά στις μέρες μας θα μου επιτρέψετε να αναφερθώ σε ένα μικρό αλλά εμβληματικό βιβλίο του Καθηγητή Ιατρικής Σπύρου Δοξιάδη που κυκλοφόρησε το 1990 με τίτλο «Ο ρόλος του γιατρού στην κοινωνία». Σε αυτό, ο σημαντικός αυτός Έλληνας καθηγητής προβάλλει τον γιατρό ως θεραπευτή, ως ερευνητή, ως παιδαγωγό και ως πνευματικό άνθρωπο.
Χωρίς καμιά αμφιβολία, ο Ζωγραφίδης πληρούσε, και με το παραπάνω, όλα αυτά τα χαρακτηριστικά, τα οποία θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε ως διαχρονική ηθική παρακαταθήκη.

Επιπρόσθετα, ο Ζωγραφίδης, με την κατάταξή του στο Ναυτικό απέδειξε έμπρακτα την φιλοπατρία του, μη ακολουθώντας τον εύκολο δρόμο της επαγγελματικής ιατρικής καριέρας. Σίγουρα με τον πρόωρο θάνατό του, ο ίδιος δεν πρόφθασε να χαρεί τις ομορφιές και ηδονές της ζωής, αλλά και η πατρίδα μας, όπως και η Ιατρική, έχασαν έναν ταλαντούχο άνθρωπο που πολλά θα μπορούσε να προσφέρει.

Επιστροφή στον αρχικό κατάλογο